Zemin kaplamaları, mimari projelerin hiç şüphesiz en önemli unsurlarından biri. Ancak bazen üreticilerin doğaya karşı sorumluluklarını gözardı etmeleri ciddi çevre sorunlarına neden olabiliyor. Üretim sırasındaki kontrolsüz ağaç kesimleri ve doğada kaybolmayan ham madde kullanımı gibi çevreye zararlı uygulamalar, ne yazık ki çevre kirliliğini azımsanmayacak ölçüde derinleştirebiliyor.
Neyse ki, doğaya karşı bilinçli bir tutumu ilke edinen tasarımcılar, geri dönüştürülebilen ürünler tasarlamanın yanı sıra, atık malzemeleri geri dönüştürerek bu soruna yaratıcı çözümler sunuyorlar. Bu blog yazımızda, atık malzemeler kullanılarak geri dönüştürülmüş zemin kaplaması tasarımlarından bazı ilginç örnekleri inceleyeceğiz.
Küllerinden Doğan Fayanslar
İnşaat yıkımları büyük miktarda molozu ardında bırakıyor. Acaba biraz yaratıcılığımızı kullansak, bu molozlar yeniden yapı malzemelerine dönüştürülebilir mi? Mermer ocaklarının atıklarını kullanarak üretilen İtalyan stili terrazzo döşemelerden esinlenen Hollandalı tasarımcı Dave Hakkens, eski bir binadan çıkan kalıntıları ezip karıştırarak bir dizi geri dönüştürülmüş kompozit zemin kaplaması elde etmeyi başardı.
Hakens, yıkıntılardan topladığı atık yapı malzemelerini ve bağlayıcıları kullanarak yaptığı birçok deneme sonunda, inşaat kalıntılarını büyük oranda geri dönüştürebileceğini ve bunları %20-30 oranında yeni çimento ile karıştırarak 100 yıla kadar dayanabilen tuğlalar üretebileceğini keşfetti. Ayrıca siyah çatı kiremitleri veya kırmızı tuğlalar gibi bazı yapı malzemelerini toz haline getirerek, ürünlerini renklendirdiği pigmentleri elde ediyor.
Tasarımcı aynı zamanda, plastik atıkların sadece endüstriyel makineler kullanılarak geri dönüştürülmesinin yeterli olmadığı düşüncesinden yola çıkarak, herkesin kendi plastiğini geri dönüştürebilmesi hedefiyle tasarladığı küçük çaplı plastik geri dönüşüm makineleri ile de tanınıyor.
Foresso’dan Timber Terrazzo
Sektördeki endüstriyel atıklara tepki olarak geliştirilmiş ‘terrazzo’dan ilhamla yola çıkan geri dönüşüm projelerinden biri de, Birmingham merkezli ‘Foresso’ markası imzalı bir ürün. Conor Taylor tarafından tasarlanan ürünün bileşenlerinin %85’i geri dönüştürülmüş malzemelerden oluşuyor.
Fabrikaların ve iç mimari projelerin ahşap, çimento, kireç ve reçine gibi artık malzemelerini kullanarak, kompozit bir zemin kaplaması üreten firma, doğal malzemelerin estetiğini ve çeşitliliğini yenilikçi bir yaklaşımla hayata döndürüyor. 18mm huş kontrplak alt tabaka üzerine dökülerek oluşturulan katman, birebir elle şekillendirilip, doğal sert balmumu ile mühürleniyor.
Sürdürülebilirlik kadar estetik anlamda da tatmin edici görünen ürün, zemin kaplamalarından tezgahlara ve duvar panellerine kadar birçok yüzeyde uygulanabiliyor. Yoğun kullanıcı trafiği olan alanlarda kullanırken cilalanması veya lake kaplama yapılması öneriliyor. Özel bir ekipman gerekmeksizin onarılabilen levhaların standart ölçüleri 2,4 x 1,2 m ve istenen ebatta kolayca bölünebiliyor.
Yumurta Kabuklarından Karolara
Yumurtanızı soyduktan sonra kabuklarını atmadan bir daha düşünün. Yaratıcı bir zihin, bazen düşünmeden attığımız malzemelerden bir eser yaratabiliyor.
Sürdürülebilir zemin kaplaması konusunda yaratıcı bir ürüne imza atan ‘Nature Squared’, doğal atıklardan geri dönüştürülmüş inovatif mimari ürünler tasarlamaya odaklanmış bir firma. Filipinler'deki yerel fırınlardan ve mutfaklardan toplanan beyaz yumurta kabuklarının ezilerek bağlayıcı bir madde ile birleştirildikten sonra şekillendirilmesi sonucu elde edilen yeni CArrelé serisi karolar, kök boya, çivit mavisi ve klorofil gibi doğal boyalar kullanılarak renklendiriliyor. Ürün aynı zamanda duvar karosu olarak da kullanılabiliyor. ‘Nature Squared’, bambu, deniz kabukları, kurutulmuş tütün yaprakları ve diğer atıklardan da evlerde kullanılabilecek ürünler tasarlıyor. CArrelé serisi karolar çevreye duyarlı tasarımlarının yanında oldukça şık görünüyorlar.
Geri Dönüştürülmüş Kauçuk
‘ECORE’ firmasının ticari projeler ve konut projeleri için ürettiği, çevreye duyarlı ve esnek bir çözüm olan ‘ECOsurfaces’ adlı geri dönüştürülmüş kauçuk zemin kaplaması koleksiyonu, %100 kullanılmış lastiklerin geri dönüştürülmesi ile üretilir.
Çevreye duyarlı ve UV ışınlarına karşı dayanıklıdır. Çok sayıda renk seçeneğine sahiptir. Esnek yapısı sayesinde istenen formlarda karolar oluşturulabilir. ECOsand, ECOearth, ECOstone, ECOrocks ve ECOnights gibi farklı dokulara ait serileri içeren koleksiyon, yoğun kullanıcı trafiğini kolayca göğüsleyen dayanıklı bir yapıya sahiptir. Ayrıca kayma direnci ve akustik yalıtımı yüksektir. Ergonomiktir ve özellikle spor salonu gibi alanlar için idealdir.
ecoNYL zemin kaplamaları
Çevre sorunlarından en önemlilerinden biri de okyanuslarda karşımıza çıkıyor. Kontrolsüz avlanma ve geride bilinçsizce bırakılan balık ağları, ekosistem için ciddi sorun oluşturuyor. Bu sorunu merkezine alan ‘Healthy Seas’, sadece balık ağlarını geri toplamakla kalmıyor, aynı zamanda bunların geri dönüştürülmesini ve Avrupa'nın önde gelen PA6 halı elyafı üreticisi Aquafil tarafından ECONYL® ipliğine dönüştürülmesini sağlıyor.
İşlenmemiş iplik kadar iyi performans gösteren %100 geri dönüştürülmüş bir naylon olan ECONYL®, balık ağlarından, hayalet ağlardan, eski halılardan ve dünyanın dört bir yanından kurtarılan kumaş artıklarından üretiliyor ve karo halıların çevresel etkisini %20 oranında azaltıyor.
modulyss ve IVC Commercial’ın ECONYL® ipliği ile üretilmiş ürünleri de bu çevre bilinci ile okyanuslarımızın temiz kalmasına katkıda bulunurken, geri dönüştürülmüş ipliklerle üretilmiş karo halıların ne kadar uzun ömürlü, zarif ve estetik olabileceği konusunda muhteşem bir performans sergiliyorlar.